Son zamanlarda hem kiralık ev bulmak zorlaştı. Hem de ev kiralarında ciddi artış var. Yıllık kira artış oranı iki ayda bile yüzde 8.4 ten yüzde 38,9 a çıktı.
Bunun en temel nedeni arzın talebi karşılayamaması. Pandemi döneminde maliyetlerin artması sebebi ile neredeyse durma noktasına gelen inşaat sektörü kendini halen toparlayabilmiş değil. Çünkü pek çok inşaat bu maliyetler yüzünden durmak zorunda kalmıştı. Enflasyon ve dolar kurundaki artış demir ve çimento fiyatlarında neredeyse dört katlık bir artışa sebep oldu.
Bunu otomatik olarak satılık evlerin fiyat artırımı ve insanların ev almaktan kaçınması takip etti. Dolayısıyla kiralık ev bulmak zorlaştı ve kiralar arttı.
Tek sebep inşaat sektörünün sekteye uğraması değil tabii. Göçlerin de gayrimenkul piyasasına olumsuz etkileri oldu. Savaşlarla birlikte ülkelerinden yurdumuza göç etmek zorunda kalan göçmenlerin bu sürekli hareketi emlak fiyatlarına tavan yaptırdı.
Son dönemlerde yurttaşlarımızın dünya genelindeki kente göçün aksine; yabancı uyruklu vatandaş sayısının artması, gıda taleplerinin fahiş fiyatlarla karşılanması, güvenlik sorunu gibi sosyal endişelerle yaptıkları tersine göç hareketi de kır kent dengesi ile oynadığından etkili oldu diyebiliriz ancak... en büyük etken hala düzensiz göçmenler.
Bu etkinin hafifletilebilmesi için bazı önlemler alınmaya başlandı. Mesela bazı mahallelerde göçmelere gayrimenkul satışının yasaklanması gibi. Geç kalınmış bir önlem olsa da umut vadedici.
Gelelim ev sahiplerine. Son düzenlemelerden önce bu dengesiz piyasayı kendi lehine çevirmeye çalışıp haddinden fazla kira zammı yapıp kiracılarını mağdur edenler... bu konu ile düzenleme de geçtiğimiz günlerde yapıldı ve kira zamları yüzde 25 ile sınırlandırıldı. Bu oran beş yılın üzerindeki kiracıları da kapsayacak.
Dünya ekonomisi yerinden oynamışken ülkece kendi önlemlerimizi almak zorundayız. Hem de hiç gecikmeden. Ve bence en önemli önlemlerden biri yabancı uyruklulara konut kredisi imkanı sunmamak olacaktır. Ancak şu ana kadar bununla ilgili bir çalışma söz konusu değil. İvedilikle bekliyoruz...